دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

نگاهی به زندگی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمس‌المعالی نی‌ریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخش‌های دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامه‌ها) شمس‌المعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نی‌ریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمس‌المعالی نی‌ریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زنده‌یاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نی‌ریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگی‌ها...

شرح احوال و زندگانی محمد بن علی بن محمد بن علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » محمد بن علی بن محمد بن علی نیریزی »
      شیخ محمد نیریزى فرزند ارشد الدین نیریزى بود که پس از پدر بر مسند وعظ و ارشاد تکیه زد.      او به نقاط مختلفى از جمله عراق و حجاز سفر کرد . ظاهرا پس از وفات پدرش در سال 604 ه . ق. جانشین او شد. چنانکه فقیه صائن الدین حسین بن محمد بن سلمان (متوفى 664 ه . ق.)  نقل کرده، وى فردى بکّاء  بود .     با توجه به گفته جنید شیرازى، مبنى بر اینکه او خلوت...

شرح احوال و زندگانی ابو نصر نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابو نصر نیریزی(حسین بن علی بن جعفر) »
       ابونصر حسین بن على بن جعفر نیریزى، از محدّثان فارس که قبل از سده ششم هجرى قمرى مى‏ زیسته است.      اطلاعات ما درباره وى منحصر است به گزارش کوتاه و مختصرى که در کتاب الانساب تألیف ابوسعد عبدالکریم بن محمد سمعانى (متوفى 562 ه . ق.) آمده و در معجم البلدانِ یاقوت حموى (متوفى 622 ه . ق.) و اللباب فى تهذیب الانساب، تألیف ابن اثیر (متوفى 630 ه . ق.) نیز عینا تکرار شده است. با...

خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نی‌ریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...

شرح احوال سید علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نی‌ریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نی‌ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...

توضیح در مورد آثار شعله نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
 علاوه بر مثنوى خسرو و شیرین که بارها به چاپ رسیده، اشعار پراکنده ‏اى در قالب غزل و قصیده نیز از او باقى مانده است.      مؤلف حدیقه الشعراء شرح حال شعله را همراه با اشعارى از وى نگاشته بوده است که ظاهرا کاتب نسخه، آنها را حذف کرده بود و دیوان بیگى، فقط یک غزل او را به یاد داشته که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.      شایان ذکر است که آقاى دکتر عبدالحسین نوائى که حدیقه...

البصائر فى علم المناظر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
از این اثر با عنوان البصائر فى اختصار تنقیح المناظر نیز یاد شده است . این کتاب همچنان که از نام آن آشکار است، اختصارى است از کتاب تنقیح المناظر ؛ کمال‏الدین در سبب تألیف این اثر گفته است: «و بعد فلمّا ساعد القدر على بلوغ الامل من اتمام کتاب تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصایر و اسعد الجدّ عند امتطاء صهره الجدّ فاحتوى على خلاصه انظار المحققین و اقتضى حُسن التوفیق ان شرّفه مولانا الامام افضل الانام...

شرح احوال محمد صفی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد صفی نیریزی »
محمد صفی نی‌ریزی، از نسخ نویسان گمنام که در نی‌ریز می‌زیسته است. یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن، به‌احتمال از نوادگان میرزا احمد نی‌ریزی بوده است. قرآن: به قلم نسخ و رقاع غبار متوسط با رقم: «محمد صفی بن ... محمدباقر بن میرزا احمد نی‌ریزی». استاد بیانی این قرآن را که برای فروش عرضه‌شده بوده، دیده و اطلاعات مختصری از آن به دست داده است که به آن اشاره شد....

سلسله نوادگان سیدقطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     ...

آثار عفیف الدین ابوبکر محمد بن نورالدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » عفیف الدین ابوبکر محمد بن نورالدین محمد حسینی »
     عفیف الدین آثارى نیز به رشته تحریر درآورد که عبارتند از: 1 - حاشیه بر الاربعین نووى ؛ 2 - حاشیه بر شمائل النبویّه ترمذى ؛ 3 - نفائس التنصیص فى شرح التلخیص .     چنانکه سخاوى گفته، او اثر مستقلى نیز با عنوانِ الشمائل النبویّه داشته است. علاوه بر آن، آثار دیگرى نیز به او نسبت داده‏ اند .  ...